قوانین ترکیب بندی در عکاسی (بخش اول)
ترکیب بندی یا (Composition) چیست؟
منظور از ترکیب بندی در عکاسی چیدن عناصر گوناگون در کادر به گونه ای که باعث انسجام عکس نهایی شود. قسمت عمده ای از عکس هایی که امروزه گرفته می شوند، شاید نتوانند مخاطب را به هدف مورد نظر هنرمند برسانند، چرا که عناصر تصویر به خوبی در کنار یکدیگر چیده نشده اند.
عمودی یا افقی بودن کادر یک تصویر، میزان روشنایی یا تیرگی، نوع چیدمان عناصر مهم تصویر و… می توانند معانی عکس را در راستای اهداف هنرمند تقویت و یا در مسیر تخریب آن حرکت کنند. پس لازم است این عناصر به گونه ای آگاهانه استفاده شوند
(البته همان طور که گفتم این ها قوانین سفت و سختی نیستند و شما می توانید هر آن از آنها عبور کنید و قوانین خود را پیاده کنید و این اتفاق زمانی میسر است که قوانین اصلی را در پس ذهن خود داشته باشید).پس هنر یک زبان است و لازم است برای بهره گیری از هنر، این زبان را آموخت.
۱- قانون یک سوم (Rule of Thirds):
این قانون ساده ترین و می توانم بگویم شناخته شده ترین تکنیک ترکیب بندی در عکاسی است. برای اجرای قانون یک سوم چهار خط فرضی را در نظر بگیرید، دو خط اقفی و دو خط عمودی که کادر را به نه قسمت کاملا مساوی تقسیم می کنند.
اگر سوژه را در محل تقاطع خطوط قرار دهید ترکیب عکس جذاب تر می شود و کادر عکس از منظر چشم دور خواهد ماند و از همه مهم تر نقاط طلایی رضایت بصری ما را کاملا ناخودآگاه برآورده می کند (اما بعضی از عکس ها در صورتی بهتر خواهند بود که موضوع در مستطیل وسط قرار گیرد). بسیاری از سازندگان دوربین های جدید این امکان را برای شما فراهم آورده اند که این شبکه (Grid) را در داخل چشمی دوربین و همین طور در حالت نمای زنده (Live View) داشته باشید.
در صورت فعال نبودن شبکه کافی است دفترچه راهنمای دوربین خود را چک کنید تا این قابلیت را فعال کنید.
۲- کادر در کادر (کادر بندی طبیعی):
دو ترکیب بندی قانون یک سوم و کادر در کادر در عکاسی کمک بزرگی هستند. کادر در کادر یکی دیگر از ترفندهای جالب ترکیب بندی است. شما با استفاده از کادر های طبیعی، کادری داخل کادر اصلی تان ایجاد می کنید که سوژه شما را احاطه می کند و این یک روش موثر است برای به تصویر کشیدن عمق درون صحنه به گونه ای که چشم را با زاویه محدود تری به موضوع متوجه می سازد و اهمیت آن را دو چندان می کند.
به دنبال عناصری همچون قاب پنچره ها، درهای نیمه باز، طاق های قوسی، شاخه ها و تنه هایی که حفره هایی ایجاد کرده باشند و یا حتی استفاده از میله ها و نرده ها تا بتوانید از درون آن ها عکس بگیرید. این تکنیک کادر در کادر در عکاسی کادر بندی طبیعی نیز گفته می شود.
۳- خطوط هدایت گر (Leading Lines):
استفاده از خطوط هدایت گر در تصویر این اجازه را به بیننده می دهد که به درون تصویر هدایت شود و همچنین این خطوط در جلب نظر بیننده به عناصر مهم تصویر کمک می کند. هر چیزی می تواند به عنوان خطوط هدایت گر استفاده شود مثل: مسیرها (ریل قطار)، دیوارها، الگو های سنگ فرش خیابان ها و غیره. خطوط هدایت گر لزوما نباید مستقیم باشند، در واقع خطوط منحنی می توانند ابزار ترکیب بندی جذابی باشند.
۴- تقسیم بندی کادر (برش های طلایی):
کادر را از وسط به دو نیم تقسیم نکنید!زمانی که عکس توسط یک خط افقی یا عمودی از وسط قطع می شود عکسی با دو نیمه نامطلوب به دست می آید، این خط ها بیشتر در عکس های منظره و طبیعت دیده می شوند مانند خط افقی زمین و آسمان و یا دریا و آسمان، خط های عمودی نیز مانند تیرها، ستون ها، دکل کشتی و نظایر آن ها. پس سطح کادر را به اندازه های نا برابر تقسیم کنید.
معمولا سطح کادر به سه قسمت تقسیم می شود و در چنین شرایطی کادر بسیار هماهنگ به نظر می رسد و رابطه بسیار مناسبی با بیننده برقرار می سازد. پس ۲/۳ منظره ۱/۳ آسمان، یا در مورد آسمان با ابرهای برجسته و با شکوه ۲/۳ آسمان ۱/۳ منظره.
تقسیم بندی های دیگری هم وجود دارد که عبارتند از ۳/۵ منظره ۲/۵ آسمان و یا ۳/۴ منظره ۱/۴ آسمان. در مواقعی که بخواهیم آسمان را با تاکید بیشتری نشان دهیم می توانیم ۱/۴ سطح را به منظره و ۳/۴ آن را به آسمان اختصاص دهیم . بهتر است بخش کوچکتر ساده و آرام باشد و جزییات زیاد و شلوغ را در بر نگیرد.
۵- انواع کادر (عمودی_افقی)
معمولا کادری را انتخاب کنید که بتواند به بهترین نحو سطح موضوع را در بر بگیرد، از این گذشته انتخاب صحیح کادر به تاثیر عکس می افزاید. یک کوه مرتفع در یک کادر افقی، کوچکتر و بر عکس در یک کادر عمودی عظیم تر به نظر می آید. خطوط عمودی القا کننده حس قدرت، عظمت و هیجان هستند.
کادر افقی:
معمولا کادرهای افقی به کادر منظره نیز معروفند و در مواقع نشان دادن پهنه و گستره ای زیبا از کادرهای افقی استفاده می شود. با به کارگیری این نوع کادر بندی شما می توانید نوعی حس آرامش از محیط به بیننده القا کنید و با استفاده از خطوط و سطوح افقی و هماهنگ شدن این سطوح و خطوط با کادر احساسی مطلوب تر در عکس خود به وجود آورید.
کادر عمودی:
کادر بندی عمودی بیشتر بهتر است زمانی به کار برده شود که موضوع عکاسی دارای خطوط عمودی باشد. اما گاهی با وجودی که خطوط عمودی چندان اولویتی نسبت به خطوط افقی ندارند کادر بندی عمودی ترجیح داده می شود. همان طور که گفته شد خطوط عمودی القا کننده احساس قدرت، ثبات، عظمت و هیجان هستند.
منبع:axaneh.com
اینستاگرام کیان نوروزی
فهرست مطالب این مقاله
