کارت خاکستری Gray Card در عکاسی چیست؟
کارت خاکستری یکی از مهم‌ترین وسایل ضروری یک عکاس علاقمند به پیشرفت و هر عکاس حرفه‌ای است.اهمیتی ندارد در کدام ژانر عکاسی می‌کنید و فرقی نمی‌کند در نور طبیعی یا مصنوعی و فلاش عکاسی می‌کنید! استفاده از کارت خاکستری به منزله تضمین نورسنجی صحیح است.نورسنج‌ها بر دو نوع هستند. نورسنج‌هایی که نور موجود محیط را اندازه می‌گیرند (معمولاً نورسنج‌های اکسترنال) و نورسنج‌هایی که بازتاب نور از اجسام را اندازه می‌گیرند. نورسنج دوربین‌ها از نوع بازتابی هستند. این نورسنج‌ها میانگینی از میزان بازتاب نور را ارائه می‌دهند که در موارد متعددی باعث نورسنجی اشتباه و در نتیجه نوردهی اشتباه می‌شوند.
در این نورسنج‌ها برای آن که رنگ‌های روشن دچار نوردهی زیاد نشوند، تمایل دارند آنها را خاکستری ارزیابی کند. همینطور برای ثبت جزییات رنگ‌های تیره، آنها را نیز خاکستری می‌نمایاند.
برای آزمایش دوربین خود را مقابل سطحی کاملاً سفید گرفته، نورسنجی و نوردهی کنید. حساسیت، دیافراگم و سرعت شاتر را یادداشت کنید. اکنون همین عمل را با یک سطح کاملاً سیاه انجام دهید.
این دو عکس را با هم مقایسه کنید. خواهید دید هر دو عکس خاکستری و مشابه هم شده‌اند. اگر تفاوت کمی در آنها می‌بینید احتمالاً مربوط به وجود جزییاتی در دو رنگ سیاه یا سفید است؛ همینطور زاویه تابش نور نیز مؤثر است.
اجسام با رنگ روشن و براق، نور بیشتری را بازتاب می‌دهند و اجسام تیره و کدر، بازتاب کمی دارند. نورسنج دوربین‌ها همه‌ی اجسام را طوری ارزیابی می‌کند که همگی به خاکستری میانی خوانده شوند. خاکستر میانی دارای ۱۸% بازتاب است. این خاکستری در معیار زون‌سیستم انسل آدامز، در زون ۵ قرار می‌گیرد.
برای آن که نورسنجی صحیحی انجام دهیم و تمامی اجزای تصویر به میزان دقیق روشن یا تیره و در جای خود قرار گیرند، نیاز است بر نورسنجی کنترل داشته باشیم.یکی از ساده‌ترین و عمومی‌ترین روش‌ها استفاده از کارت خاکستری است. کارت خاکستری، مشابه خاکستری میانی(Zon V) است و سطح این کارت به میزان ۱۸% نور را بازتاب می‌دهد و نتیجه کار را در صورت به کارگیری صحیح، کاملاّ تضمین می‌کند.
روش‌های استفاده از کارت خاکستری:
یکی از موارد استفاده کارت خاکستری تنظیم تراز سفیدی است. کارت خاکستری دارای دو رو است. طرف اول (%۱±)۱۸% خاکستری و طرف دوم ۹۰% سفید است. هر دوی این سطوح مات و فارغ از هر گونه گرایش رنگی هستند. بدین ترتیب می‌توان از هر دو سطح آن برای تنظیم تراز سفیدی سود جست.
برای نورسنجی بطور معمول کارت خاکستری را در محل سوژه مورد نظر قرار داده و از محل قرارگیری دوربین و (بهتر است) از نورسنج نقطه‌ای spot استفاده کنیم. باید دقت داشت انعکاس اضافی روی کارت نباشد و حدالمقدور مستقیم جلوی دوربین قرارگیرد. برای عکاسی پرتره در نور لامپ و فلاش نیز به همین طریق می‌توان استفاده کرد. برای نورسنجی در سایه اگر نور یکدست باشد، تفاوتی نمی‌کند این کارت در کجا و چگونه قرار گیرد. در صورت کم بودن نور می‌توان از سطح سفید این کارت نیز استفاده کرد؛ با این تفاوت که پس از نورسنجی باید به میزان ⅓۲ استاپ به نوردهی افزود.
در مواردی که موضوع خیلی روشن و یا خیلی تیره است و بخواهیم هیچ جزییاتی از دست ندهیم، می‌توان تصحیحاتی را اعمال کرد. به این صورت که می‌توانیم بعد از نورسنجی با کارت خاکستری، برای سطوح خیلی روشن، میزان نوردهی را ½ تا ۱ استاپ کاهش و در سطوح خیلی تیره ½ تا ۱ استاپ افزایش دهیم.
نکات گفته شده شامل اصلی‌ترین موارد ضروری‌ست، لیکن موارد بسیار زیاد دیگری برای استفاده از این کارت وجود دارد که در بروشور تولیدکننده می‌توانید بیابید.شخصاً سی سال است که از کارت خاکستری کداک استفاده می‌کنم ولی اکنون مارک‌های دیگری در اشکال و ابعاد دیگری نیز در بازار موجود هستند.
اینستاگرام سعید نظری
